Blog

Godišnjica Oluje i veliko vam hvala što je proslavljate

Saša Aulić, Banja Luka

Petog avgusta, na godišnjicu progona srpskog stanovništva u akciji Oluja, odlučio sam da posjetim mjesto na kome se prije više od sedam decenija intenzivno odvijalo prvo poluvrijeme ovog zločinačkog poduhvata iz proteklog rata. Posjeta Jasenovcu, najvećem srpskom stratištu i svakog užasa dostojnoj fabrici smrti, a danas nedopustivo skromnom memorijalnom centru čiji slabije informisani posjetioci teško mogu da spoznaju razmjere i monstruoznost hrvatskog genocida nad Srbima na tom području, uvijek budi mnoštvo različitih i nerijetko teško podnošljivih emocija.

Istovremeno, lokacija eklatantno svjedoči o tome da etničko čišćenje iz avgusta 1995. godine i zatiranje srpskog nacionalnog bića u Hrvatskoj, koje kroz različite pojavne manifestacije traje i danas, nisu proizvod devedesetih, rezultat Miloševićeve velikosrpske politike i sličnih, u Hrvatskoj opšte prihvaćenih koještarija i izgovora, nego sastavni dio jedne kontinuirane politike koja je do danas mijenjala samo intenzitet i oblik ispoljavanja, ali ne i svoju suštinu.

Na ulazu u jasenovački memorijalni muzej tog petog avusta stajao je čuvar koji nas je ljubazno obavijestio da je u Hrvatskoj danas državni praznik, te da muzej zbog toga nije otvoren za posjetioce. Ironija srpske istorije i istorijskih zabluda, rekli bismo. Naime, „Dan pobjede i domovinske zahvalnosti“ svake godine se obilježava u znak sjećanja na akciju Oluja, veličanstvenu pobjedu i herojsko etničko čišćenje srpskih civila, pripadnika naroda koji je nakon hrvatskog genocida u Drugom svjetskom ratu, pored toga što je bio demografski desetkovan i djelimično uništen, ipak pružio ruku pomirenja i omogućio da se nakon tzv. „Nezavisne Države Hrvatske“, nakon Jasenovca, Prebilovaca, Drakulića, nakon srbosjeka, nakon masovnog ubijanja u Jastrebarskomu i drugim specijalnim logorima za djecu(!), te niza zvjerskih zločina nad kojim su se i po zlu poznati nacisti zgražavali, hrvatski narod, po riječima istoričara Čedomira Antića, ponovo vrati među ljudska bića.

Naravno, Hrvati su se prvom prilikom odužili, tako što su, simbolično, pet decenija nakon proglašenja NDH, nelegalno ukinuli konstitutivnost srpskom narodu u Hrvatskoj i sveli ga na status nacionalne manjine, da bi nedugo zatim jednostrano proglasili državnu nezavisnost. Četiri godine nakon toga, Hrvatska je u akciji Oluja zaokružila državni suverenitet, a svom dojučerašnjem konstitutivnom narodu, prema zamisli tadašnjeg predsjednika, „nanijela takve udarce, da je taj narod prosto nestao sa njene teritorije.“

Danas, dvadeset godina kasnije, država Hrvatska akciju Oluja slavi kao najveći državni praznik, negirajući zločine počinjene za vrijeme tih avgustovskih dana ili, eventualno, priznajući neke od njih, ali uz obaveznu relativizaciju i napomenu da su oni samo pojedinačni incidenti i posljedice Miloševićeve politike, a ne dobro isplaniran zločinački poduhvat od strane političkog i vojnog vrha Hrvatske. Kao što se genocid i zločini počinjeni za vrijeme NDH pravdaju i relativizuju navodnom velikosrpskom hegemonijom i podređenim položajem hrvatskog naroda za vrijeme prve Jugoslavije, na isti način se legitimišu i oni počinjeni prije dvadeset godina. Samo što se, za razliku od onih iz Drugog svjetskog rata, zločini počinjeni u posljednjem ratu ne samo opravdavaju, nego i slave kao državni praznici.

Zbog čega bismo se onda Hrvatskoj trebali zahvaliti na tako morbidnoj proslavi, zapitaće se mnogi. Pa, upravo zbog toga što takva manifestacija i uzdizanje zločina na nivo najveće državne svečanosti ne dozvoljava Srbima, inače lošim i kratkom pamćenju sklonim đacima istorije, da još jednom naprave grešku i ponovo zaborave gdje se i u kakvom okruženju nalaze. S obzirom na to koliko su nas takve istorijske greške i rupe u kolektivnom pamćenju skupo koštale u dvadesetom vijeku, sasvim je jasno da srpski narod, posebno onaj zapadno od Drine, takav luksuz u budućnosti sebi ne bi smio da dopusti.

Na našu sreću, pomenuti luksuz nam ovaj put uskraćuje upravo Hrvatska. I to ne samo država, već i široki društveni slojevi, političari, estadni umjetnici, istoričari, sportisti, profesionalni razbijači dvojezičnih tabli, lovci na agresorsku ćirilicu, katolički sveštenici koji služe mise zadušnice za ratne zločince i osvjedočene monstrume, poput Ante Pavelića, kao i brojni drugi koji nas svojim ponašanjem svakodnevno opominju da ustaška ideologija u Hrvatskoj, ne samo što nije poražena, nego je u međuvremenu postala masovna i nimalo bezazlena pojava.

Međutim, premda opasna, ovakva pojava, kao uostalom i zvanična politika Republike Hrvatske, koja je svoj odnos prema Srbima najbolje ilustrovala proslavom i vojnom paradom 5. avgusta, ipak ima svoje pozitivno dejstvo, utoliko što je ogoljena i kao takva nas poziva na oprez, te neprestano upozorava na to koliko smo teritorijalno, ali prije svega demografski platili sopstvene istorijske zablude i nedostatak budnosti koji je iz tih zabluda proizašao. E, upravo zbog toga što nas držite budnim, još jednom, hvala vam na državnom prazniku koji proslavljate!

Autor je operativni urednik Novog Polisa iz Banjaluke